پارچه های گردباف را اکثرا با نام پارچه پروانه ای نیز می شناسند. اکثر پارچه‌ها معمولا تار و پود دارند که به روش بافت آن‌ها روش تخت بافت می‌گویند اما در پارچه های گردباف بر خلاف سایر پارچه‌ها فقط پود وجود دارد و به روش گردباف تولید می‌شوند. این پارچه که به آن تریکو نیز می‌گویند، صنعتی است و ویژگی‌های زیادی دارد و این نوع پارچه معمولاً از الیاف مختلفی مانند پنبه، ابریشم، نخ، پلی استر و غیره ساخته می‌شود، در این مطلب با انواع پارچه گردباف و کاربرد آن آشنا خواهید شد. پس تا انتها همراه ما بمانید.
پارچه گرد باف یا پارچه گرد بافت
پارچه گرد باف یا تریکو که ریشه انگلیسی دارد به معنای ریسیدن یا بافتن نخ است. دلیل نامگذاری این پارچه به خاطر شکل ظاهری دستگاهی است که پارچه را تولید می‌کند، چون دستگاه به شکل سیلندر دایره‌ای است و نخ‌ها در این دستگاه به‌شکل دایره‌ای بافته می‌شوند.
به‌طور کلی سه نوع بافت پارچه وجود دارد: تاری پودی، حلقوی و گیس بافی که پارچه گردباف حاصل درگیری نخ‌ها با یکدیگر و تشکیل حلقه به روش بافت حلقوی است. در واقع این پارچه از نخ‌های حلقوی تشکیل می‌شود که از یک سمت توسط حلقه‌ای شبیه خود کشیده خواهند شد.
تریکو تنوع رنگی زیادی دارد و به خاطر جنس لطیف و منعطفش بسیار کاربردی به نظر می‌رسد. روی این پارچه امکان چاپ نیز وجود دارد، در نتیجه در تولید پوشاک با طرح و نقش‌های متنوع به‌کار می‌رود. این محصول به دو شکل ته باز و ته بسته تولید می‌شود که امروزه با وجود ورود دستگاه‌های جدید و پیشرفته، بیشتر محصولات ته بسته هستند.
پارچه گردباف چیست؟
این نوع پارچه به صورت گرد بافته می شود و به همین علت به این اسم نام گذاری شده است و برای بافت این نوع پارچه از ماشین های خاص و مخصوص استفاده می شود. در بافت این پارچه نخ‌های مختلفی استفاده می‌شود، مانند لاکرا، پلی استر، ویسکوز، فلامنت و اسپان. این پارچه به علت داشتن طرح و رنگ های متنوع در کاربرد های بسیاری دارد از جمله پرکاربردترین مصارف آن می توان به تولید انواع لباس ، تزیینات خانگی و صنعت مبلمان اشاره کرد.
دستگاه گردباف پارچه
این دستگاه مجهز به صفحه‌های گرد است که الیاف را به شکل دایره می‌بافد، این الیاف پس از بافته شدن در قالب یک پارچه گرد شکل خواهند گرفت. دستگاه گردباف انواع مختلفی دارد و این تنوع بستگی به گیج و دهنه ماشین نساجی دارد. گیج در واقع به مقدار سوزنی که در 1.5 اینچ قرار دارد گفته می‌شود. گیج‌های دستگاه گردباف به شکل زیر هستند:
- گیج 12
- گیج 14
- گیج 16
- گیج 18
- گیج 20
- گیج 22
- گیج 24
- گیج 26
- گیج 28
- گیج 30
- گیج 32
دهنه‌های دستگاه گردباف نیز به این ترتیب هستند:
- دهنه 24
- دهنه 28
- دهنه 30
- دهنه 32
- دهنه 34
- دهنه 36
- دهنه 38
- دهنه 40
- و …
دهنه در واقع قطر سیلندر گردباف دهنه است که با مقیاس اینچ آن را اندازه‌گیری می‌کنند، بیشترین دهنه برای بافت پارچه تریکو مواردی هستند که در بالا اشاره کردیم.
انواع پارچه گردباف
این پارچه انواع مختلفی دارد و بر اساس نوع نخ به‌کار رفته در بافت آن نامگذاری شده است که در زیر انواع پارچه های گردباف را نام می‌بریم:
- گردباف پلی استر
- گردباف اسپان
- گردباف پنبه‌ای
- گردباف جودون
- گردباف ویسکوز
- گردباف لاکرا
- گردباف ملانژ
پارچه گردباف ملانژ
پارچه‌های گردباف ملانژ استحکام و جذابیت زیادی برای تولید لباس مجلسی دارند و از آن‌ها در تولیدی لباس مجلسی به‌وفور استفاده می‌شود. این پارچه از نخ و الیاف پنبه و پلی استر است و همین الیاف آن را برای دوخت لباس‌های مجلسی مانند پیراهن بلند و دامن مناسب می‌کند.
از نخ‌های مختلف پارچه ویسکوز ملانژ، ویسکوژ ملانژ لاکرا، پلی استر ملانژ، پلی استر ملانژ با لاکرا، اسپان ملانژ و اسپان ملانژ با لاکرا بافته می‌شود.
این پارچه به علت اینکه عموما از پنبه یا ابریشم در بافت آن استفاده می شود قیمت نسبتا بالایی نسبت به سایر پارچه های موجود در بازار دارد و به همین علت هم هست که از این پارچه در تولید انواع لباس مجلسی استفاده می شود.
پارچه گردباف لاکرا
در تولید این پارچه عموما از الیاف انعطاف پذیر استفاده می شود و به همین علت درتولید انواع لباس‌های کار و یونیفرم‌های مدارس و بسیاری از مشاغل با پارچه لاکرا دوخته می‌شود، چون کیفیت و زیبایی خاصی دارد. لاکرا نوعی گردباف است که از الیاف مصنوعی تهیه می‌شود.
پارچه پنبه لاکرا، ویسکوز لاکرا، پلی استر لاکرا، اسپان لاکرا، ملانژ لاکرا نمونه‌هایی از این پارچه هستند که در بازار وجود دارند. این پارچه حالت کشسانی دارد و برای دوخت انواع لباس ورزشی به‌کار می‌رود. با توجه به ویژگی هایی که این پارچه دارد می توان از آن در صنایع مختلف استفاده کرد از تولید کیف و کفش گرفته تا لباس مجلسی و انواع لباس شنا و … .
پارچه گردباف پلی استر
در تولید این پارچه عموما از الیاف مصنوعی استفاده می شود که برای دوختن لباس‌های زمستانی مانند کاپشن و لباس ورزشی از گردباف پلی استر استفاده می‌شود، چون نخ‌های پلی استر استحکام و کیفیت خوبی دارند. از طرفی به‌آسانی پاره نمی‌شوند و به‌دلیل تنوع رنگی که دارند برای تولیدات ورزشی مناسب هستند.
برای تولید این پارچه از الیاف متفاوتی استفاده می‌شود و ترکیبات متنوعی دارد، مانند پلی استر پنبه، پلی استر ویسکوز، پلی استر ویسکوز لاکرا و پلی استر ملانژ.
این پارچه به علت اینکه از الیاف مصنوعی تولید می شود قیمت پایین تری نسبت به سایر پارجه ها دارد و با توجه به همین موضوع و ویژگی های این پارچه گزینه بسیار مناسبی برای تولید انواع پوشاک و صنایع دیگر مانند روکش صندلی و تزیینات خانه است.
گردباف جودون
جودون را با نخ‌های زیادی می‌بافند و ترکیبات آن یکی از پرفروش‌ترین گردباف‌ها است و بافتی لوزی مانند و سوزنی شکل دارد. جودون پنبه، جودون پلی استر پنبه، جودون لاکرا نمونه‌های ترکیبی این پارچه هستند. از ویزگی های این پارچه می توان به بافت نرم و ظاهر مات این پارچه اشاره کرد و همچنین این پارچه از کشسانی و انعطاف پذیری بالایی برخوردار است که تمام این ویژگی ها باعث شده است که این پارچه کاربردهای بسیار زیادی داشته باشد از این پارچه می توان در تولید انواع تی شرت ، لباس های ورزسی و حتی لباس خواب استفاده کرد.
گردباف ویسکوز
ویسکوز نیز یکی از پارچه های گردباف است که تنوع بسیاری دارد، این پارچه از نخ‌های متفاوت تولید می‌شود و در نهایت محصولات بسیار متنوعی خواهد داشت.
ویسکوز پلی استر، ویسکوز پلی استر لاکرا، ویسکوز 100 درصد تیپ لاکرا، ویسکوز 100 درصد فول لاکرا، ویسکوز ملانژ جزو این دسته پارچه‌ها هستند.
از ویژگی های این پارچه می توان به نرمی و سبکی و خنک بودن و تنفس پذیری اشاره کرد و با همین ویژگی هایی که گفته شد می توان نتیجه گرفت که این پارچه مناسب فصل تابستان و گرما است چرا که به راحتی در آن هوا جریان پیدا می کند و قدرت جذب رطوبت بالایی نیز دارد. این پارچه را می توان در انواع مختلف لباس مجلسی و زنانه به کار برد.
گردباف اسپان
یکی از معروف‌ترین پارچه های گردباف، گردباف اسپان است که جزو تریکوهای کشی محسوب می‌شود. در این پارچه الیافی به کار رفته است که باعث شده است که این پارچه کشسانی داشته باشد و نه تنها حالت کشسانی دارد بلکه به راحتی به حالت اولیه خود باز می گردد که این ویژگی باعث شده که این پارچه طرفداران بسیار زیادی داشته باشد. از این پارچه برای تولید انواع مختلف لباس مورد استفاده قرار می گیرد مانند انواع لباس ورزشی ، انواع لگ های زنانه ، انواع تی شرت ها و … .
پارچه گردباف پنبه‌ای
در تولید این پارچه از نخ‌های متنوعی استفاده می‌شود، گردباف پنبه‌ای از ترکیب نخ و پنبه به‌وجود می‌آید. پارچه یک رو پنبه، دو رو پنبه، جودون پنبه و پنبه لاکرا از نمونه‌های این پارچه هستند که طرفداران زیادی دارند.
قیمت پارچه گردباف
یکی از ملاک‌های قیمت‌گذاری روی پارچه بر اساس کیفیت است، می‌دانیم که در تولید پارچه این نخ و الیاف به‌کاررفته است که کیفیت و جنس را مشخص خواهد کرد. البته نام کارخانه تولیدکننده نیز موثر است و هر چه مشهورتر باشد، روی قیمت نهایی تاثیر خواهد گذاشت.
پس قیمت پارچه های گردباف تحت تاثیر عواملی مانند کیفیت، الیاف، نحوه تولید، نرخ پارچه، طرح و رنگ آن، نرخ ارز، قواره و ابعاد پارچه قرار می‌گیرد. نخ‌ها را با کیفیت متفاوتی می‌توان تهیه کرد که به تولیدکننده نخ بستگی دارد، برای مثال نخ ایرانی، ازبکستانی، چینی و هندی در بازار موجود است.
پروفروش‌ترین پارچه گردباف کدام است
با توجه به اینکه روز به روز مد و فشن در حال تغییر است و صنعت تولید پارچه نیز در حال تغییر است و ممکن است یک پارچه در زمانی بسیار پرطرفدار و در زمانی دیگر طرفداران زیادی نداشته باشد جواب دادن به این سوال کمی دشوار است اما امروزه یکی از معروف‌ترین و پرفروش‌ترین پارچه های گردباف، جودون است، چون این پارچه از پنبه تولید می‌شود و به اصطلاح چهارفصل است. همچنین نرمی و لطافت خاصی دارد که به دلیل استفاده از الیاف پنبه است. از جودون برای تهیه و تولید انواع تی‌شرت‌های مردانه استفاده می‌کنند و تنوع زیادی دارد.
سخن نهایی
پارچه های گردباف به علت اینکه ویزگی های مثبت بسیار زیادی دارد از گذشته تا به امروز بسیار پرطرفدار بوده و هست و به همین علت جز جدایی ناپذیر همه ی تولیدی های پارچه می باشد.از جمله ویژگی های مثبت این پارچه می توان به تنوع بالا در رنگ و طرح این پارچه اشاره کرد چرا که فرآیند تولید این محصول به گونه ای طراحی شده تا بتوان طرح ها رنگ های متنوعی از این محصول را تولید کرد.از دیگر ویژگی های مثبت این پارچه می توان به انعطاف پذیر بودن و خنک بودن و قدرت جذب بالا ان اشاره کرد.
